Natur ar wastraff glo, Coetiroedd Bryn Sirhowy
Pan fyddwch chi'n sefyll yn y fan goediog hon heddiw, efallai ei bod hi'n anodd credu bod ochr y bryn wedi'i gwasgaru â gwastraff o gloddio glo ar un adeg. Nid glo defnyddiadwy oedd yr holl ddeunydd a ddygwyd i'r wyneb, a chafodd y gwastraff ei dywallt gerllaw.
Mae'r llun o'r awyr yn dangos etifeddiaeth diwydiannu ym 1947. Mae'r heulwen a'r cysgodion yn amlinellu’r tomenni gwastraff a'r arwynebau a aflonyddwyd. Gallwch gael syniad o sut y byddai'r ardal hon wedi edrych cyn yr adeg diwydiannol o'r caeau llyfn yn y corneli gwaelod dde a chwith uchaf.
Mae Pwll Goldie a safle Pwll Rhif 4 ger gwaelod y llun, y gallwch ei gymharu â'r llun o'r awyr o 1985 o'r un ardal ar y dudalen we hon i weld effaith adfer tir.
Mae llawer o domenni gwastraff Cymoedd De Cymru wedi'u tirlunio, gan gynnwys yma, ond nid yw'r deunydd arwyneb yr un fath ag yr oedd cyn y Chwyldro Diwydiannol. Mae hyn yn golygu nad yw'r planhigion sy'n tyfu yno heddiw o reidrwydd yr un rhywogaeth ag yr oeddent cyn diwydiannu.
Diolch i fentrau fel Menter Bioamrywiaeth Sbwriel Glofaol, mae gwerth y safleoedd sbwriel glo fel cynefinoedd bywyd gwyllt wedi'i nodi a'i hyrwyddo. Mae tirweddau sbwriel glofa yn rhyfeddol o amrywiol, gan gynnal clytwaith o gynefinoedd yn aml yn agos at ei gilydd.
Mae llawer o domenni sbwriel yn cynnal poblogaethau ffyniannus o fywyd gwyllt glaswelltir a rhostir. Mae'r ardaloedd hyn yn meithrin cymunedau ffwngaidd cyfoethog a phlanhigion amrywiol, gan ddarparu amodau delfrydol i ymlusgiaid ac infertebratau ffynnu.
Y weledigaeth yng Nghoetiroedd Bryn Sirhowy yw meithrin coetir trefol hunangynhaliol sy'n cael ei reoli'n dda er budd pobl a natur. Mae hyn yn darparu ased cymunedol gwerthfawr lle gall cenedlaethau'r presennol a'r dyfodol archwilio a dysgu, a mwynhau manteision niferus mannau gwyrdd. Nod Cwmni Buddiant Cymunedol Coetiroedd Bryn Sirhowy yw hyrwyddo bioamrywiaeth, cynnig cyfleoedd ar gyfer addysg a gwirfoddoli, a chefnogi lles corfforol a meddyliol mewn coetir sy'n cyfoethogi'r amgylchedd ac yn cryfhau'r gymuned.
Cyfeirnod grid: SO149098 Map
Gwefan Menter Bioamrywiaeth Sbwriel Glofaol
Mae copïau o’r hen lun a delweddau eraill ar gael gan y CBHC. Cyswllt: nmr.wales@rcahmw.gov.uk
 |
  |